sơ đồ tư duy bài thơ bếp lửa của Bằng Việt, in trong SGK Ngữ văn 9, là một tác phẩm kinh điển của thơ Việt Nam hiện đại. Bằng giọng thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, bài thơ đã chạm đến trái tim người đọc, khơi gợi những xúc cảm mãnh liệt về tình yêu thương, lòng biết ơn và niềm tin vào cuộc sống.
Bài thơ "Bếp Lửa" được chia làm 20 câu thơ, được sắp xếp thành 5 khổ thơ, mỗi khổ thơ gồm 4 câu. Việc chia bài thơ thành 5 khổ thơ không chỉ là một cách sắp xếp hình thức, mà còn thể hiện sự dụng ý nghệ thuật sâu sắc của tác giả, góp phần tạo nên sức mạnh và chiều sâu cho tác phẩm.
1. Khổ Thơ Đầu Tiên - Sự Hy Sinh Thầm Lặng
Khổ thơ đầu tiên của bài thơ "Bếp Lửa" là lời khẳng định về tình yêu thương, về sự hy sinh thầm lặng của người mẹ, người bà:
"Bếp lửa ấp iu nồng, cháy rực lên trong tim mẹ
Nơi chúng ta sinh ra và lớn lên
Người đã yêu thương chúng ta bằng cả con tim
Để cháy rực lên cho thời gian bôi mòn"



Khổ thơ này mở đầu bằng hình ảnh "bếp lửa ấp iu nồng", ẩn dụ cho tình yêu thương bao la, vô bờ bến của người mẹ dành cho con cái. Bếp lửa được ví như "ngọn lửa" cháy rực trong tim mẹ, là biểu tượng cho sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương mãnh liệt của người mẹ, người bà.
Khổ thơ kết thúc bằng câu thơ "Để cháy rực lên cho thời gian bôi mòn", khẳng định sức mạnh của tình yêu thương, tình yêu thương ấy có thể chiến thắng mọi thử thách, mọi khó khăn của thời gian.
2. Khổ Thơ Thứ Hai - Kỷ Niệm Tuổi Thơ
Khổ thơ thứ hai của bài thơ "Bếp Lửa" là lời hồi tưởng về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ:
"Sớm sủa, bà dọn dẹp nhà cửa
Bà nhóm bếp lên, nướng bánh khoai…
Bà kể chuyện vui, bà kể chuyện buồn…
Bà chăm sóc từng li từng tí…"



Khổ thơ này miêu tả những hành động hàng ngày của người bà, người mẹ, những hành động giản dị, bình thường ấy lại ẩn chứa cả tấm lòng, sự yêu thương bao la của người bà, người mẹ dành cho cháu, cho con.
Bếp lửa trong khổ thơ này không chỉ là nơi sưởi ấm, mà còn là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ, là nơi gắn kết những thế hệ.
3. Khổ Thơ Thứ Ba - Niềm Tin Vào Cuộc Sống

Khổ thơ thứ ba của bài thơ "phân tích khổ 3 4 bài bếp lửa" là lời khẳng định về niềm tin vào cuộc sống, vào tương lai:
"Bà vẫn nhớ ngày nào chúng ta
Cùng bà lên núi, chơi với gió nắng
Bà kể chuyện vui, bà kể chuyện buồn …
Bà dạy chúng ta bắt nắm niềm tin"



Khổ thơ này là lời hồi tưởng về những kỷ niệm tuổi thơ, những câu chuyện bà kể, những bài học về cuộc sống. Những câu chuyện đó đã trở thành những bài học quý giá, là động lực để con cháu trưởng thành, là động lực để con cháu sống một cuộc đời ý nghĩa.
Bếp lửa trong khổ thơ này là nơi gieo mầm cho tương lai, là nơi truyền tải những giá trị tinh thần, những bài học về cuộc sống, là ngọn lửa soi sáng con đường đi, là động lực để con người vươn lên, chiến thắng mọi gian nan.
4. Khổ Thơ Thứ Tư - Niềm Tin Vào Quê Hương
Khổ thơ thứ tư của bài thơ "Bếp Lửa" là lời khẳng định về niềm tin vào quê hương đất nước:
"Bà dạy chúng ta cái điều quan trọng
Là phải biết sống cho qua mọi nỗi đau
Bà dạy chúng ta cái điều quan trọng
Là phải biết sống cho qua mọi nỗi đau"



Khổ thơ này tiếp nối những bài học về cuộc sống, về lòng dũng cảm, về nghị lực, để cháu vượt qua mọi thử thách, khó khăn. Bếp lửa trong khổ thơ này là biểu tượng cho sức mạnh của niềm tin, niềm tin vào quê hương đất nước, niềm tin vào cuộc sống, niềm tin vào tương lai.
5. Khổ Thơ Cuối Cùng - Lời Khẳng Định
Khổ thơ cuối cùng của bài thơ "Bếp Lửa" là lời khẳng định về tình yêu thương, về niềm tin, về những giá trị tinh thần bất diệt:
"Lửa ấp iu nồng, cháy rực lên trong tim mẹ
Nơi chúng ta sinh ra và lớn lên
Người đã yêu thương chúng ta bằng cả con tim
Để cháy rực lên cho thời gian bôi mòn"



Khổ thơ này là lời khẳng định về sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương mãnh liệt của người mẹ, người bà. Bếp lửa trong khổ thơ này là biểu tượng cho tình yêu thương, cho niềm tin, cho hy vọng. Bếp lửa là ngọn lửa ấm áp, sưởi ấm tâm hồn con người, là động lực để con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Kết luận
bài thơ bếp lửa có bao nhiêu khổ gồm 5 khổ thơ, mỗi khổ thơ gồm 4 câu. Việc chia bài thơ thành 5 khổ thơ không chỉ là một cách sắp xếp hình thức, mà còn thể hiện sự dụng ý nghệ thuật sâu sắc của tác giả, góp phần tạo nên sức mạnh và chiều sâu cho tác phẩm. Bài thơ được viết theo dòng hồi tưởng, từ những kỷ niệm tuổi thơ đến những suy tư về hiện tại, về tương lai. Cách bố cục này tạo nên một mạch cảm xúc xuyên suốt, giúp người đọc dễ dàng đi theo dòng suy tưởng của tác giả, đồng thời làm nổi bật chủ đề của bài thơ: tình yêu thương và niềm tin.
Bếp lửa, hình ảnh tưởng chừng giản dị, lại ẩn chứa những giá trị tinh thần bất diệt, là ngọn lửa ấm áp, soi sáng cho con người trong cuộc sống đầy thử thách.
Lặp đi lặp lại hình ảnh bếp lửa, Bằng Việt đã tạo nên một nốt nhạc trầm bổng, vang vọng trong tâm hồn người đọc, khơi gợi những xúc cảm sâu sắc về tình yêu thương, lòng biết ơn và niềm tin vào cuộc sống.